محمدرضا دهشیری، رئیس دانشکده روابط بین‌الملل و عضو شورای سیاستگذاری جایزه ملی پژوهش‌های فرهنگی بین‌المللی در گفت‌وگو با روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، در ارزیابی وضعیت ادبیات تولید شده درباره روابط فرهنگی بین‌المللی اظهار داشت: با توجه به اینکه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی گام‌های مؤثری در زمینه تولید ادبیات مربوط به روابط فرهنگی بین‌المللی برداشته است، پژوهش‌های صورت گرفته در این مسیر نیز، رو به جلو حرکت می‌کند.
وی افزود: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی دو کارکرد عمده دارد که یکی شناساندن فرهنگ و تمدن ایرانی – اسلامی به جهانیان و دیگری شناساندن ذائقه‌ی فرهنگی مخاطبان خارج کشور است تا بتوانیم به تولید ادبیات متناسب با این ذائقه‌ها بپردازیم.
دهشیری همچنین، گفت: در این مدت مجلات زیادی در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی منتشر شده، مقالات متعددی در فصلنامه روابط فرهنگی نوشته شده و کتاب‌های متعددی در زمینه دیپلماسی فرهنگی به رشته تحریر درآمده است و به نظر می‌رسد، ما در این زمینه خوشبختانه توانسته‌ایم ادبیات غنی تولید کنیم. البته با توجه به مسائل مستحدثه و موضوعات جدیدی که وجود دارد مانند هوش مصنوعی، مسلما به بهبود روش‌ها و مداقه در خصوص پژوهش‌های مربوط به دیپلماسی فرهنگی نیاز است.
وی در این باره که جایزه ملی پژوهش‌های برتر فرهنگی بین‌المللی، چه نقشی در توسعه ادبیات روابط فرهنگی بین‌المللی می‌تواند داشته باشد گفت: با توجه به اینکه مباحث دیپلماسی فرهنگی نباید صرفا جنبه حکومتی داشته باشد پژوهش‌های مربوط به نقش‌آفرینی سایر بازیگران اعم از بخش خصوصی و نهادهای جامعه مدنی در ارتقای دیپلماسی فرهنگی می‌تواند به عنوان محور پژوهش‌های مطرح در این زمینه مورد توجه قرار بگیرد. 
دهشیری افزود: با توجه به اینکه تشویق خالقان آثار می‌تواند دیگر پژوهشگران را به قلم فرسایی درباره موضوعات روابط فرهنگی بین‌المللی تشویق کند، دانش پژوهان و استادان دانشگاه‌ها رغبت و تمایل بیشتری برای نگارش در زمینه روابط فرهنگی بین‌المللی از خود بروز خواهند داد و این جایزه می‌تواند در ایجاد شور و نشاط در جامعه دانشگاهی کشور برای اینکه در مورد موضوعات دیپلماسی فرهنگی هم پایان‌نامه به رشته تحریر درآمده و مقالات متعددی در نشریات علمی پژوهشی کشور نگاشته شود، حائز اهمیت بوده است و نقش مشوق داشته و شور و اشتیاق را به ارمغان بیاورد.
وی در پاسخ به این سؤال که اینگونه جوایز آیا کمکی به دیپلماسی فرهنگی کشور می‌کند و اگر کمک می‌کند چگونه کمکی است؟ اظهار داشت: با توجه به اینکه در مقالات، راهکارهای ارتقای دیپلماسی فرهنگی کشور باید مطرح شود تجربیات دیگر کشورها برای مؤثر کردن دیپلماسی فرهنگی و برای ارتقای تصویر و چهره کشور در عرصه بین‌المللی می‌تواند مورد بهره برداری قرار گیرد. 
رئیس دانشکده روابط بین‌الملل تأکید کرد: بنابراین هم از جنبه کاربردی این پژوهش‌ها می‌تواند حائز اهمیت باشد و هم از جنبه مطالعات تجربی و مقایسه‌ای و ارائه راهبردی برای روابط فرهنگی بین‌المللی کشور می‌تواند به نوعی به بهبود و اصلاح روش‌ها در عرصه دیپلماسی فرهنگی منجر شود.
شناخت ذائقه فرهنگی کشور حائز اهمیت است
دهشیری در پاسخ به این سؤال که ایرانیان خارج از کشور چگونه می‌توانند در افزایش صادرات صنایع خلاق و فرهنگی مؤثر باشند؟ اظهار داشت: از یک سو، شناخت ذائقه فرهنگی کشور حائز اهمیت است؛ یعنی باید متناسب با ذائقه مخاطب صنایع فرهنگی صادر شود و از طرف دیگر می‌تواند به افزایش درآمدهای کشور در عرصه صنایع فرهنگی منجر شود، اقتصاد فرهنگ را شکوفا کند و از این لحاظ، ایرانیان خارج از کشور می‌توانند نقش مهمی در معرفی بازارهای کشور و بازاریابی برای محصولات خلاق فرهنگی کشور داشته باشند.
وی افزود: مهمترین نقش ایرانیان خارج از کشور می‌تواند برندسازی و معرفی برندهای ایرانی به عنوان محصولات مطرح در عرصه صنایع فرهنگی باشد. البته این مهم نیازمند شبکه‌سازی و  جریان‌سازی در عرصه کشور محل اقامت است تا این که دیگر علاقه‌مندان رغبت بیشتری به صنایع خلاق فرهنگی ایران از خود بروز دهند.
دهشیری همچنین درباره ضرورت حضور مؤثر در عرصه بین‌المللی و میزبان زیست بوم فرهنگی کشورمان در این عرصه، گفت: با توجه به غنای فرهنگی – تمدنی ایران و پیشینه قدرتمند فرهنگی کشور و نیز از آنجایی که اصولا رویکرد تمدنی در دیپلماسی فرهنگی اتخاذ کرده‌ایم، بنابراین از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های قابل توجهی برخورداریم.
وی تصریح کرد: مسلما این امر نیازمند اصلاح روش‌ها و بهره گیری از ساز و کارهای نوین برای بهبود شرایط فعالیت خودمان در عرصه روابط فرهنگی بین‌المللی و تربیت افراد متخصص و زبان دان و ارتقای کارآمدی نیروی انسانی است که بتوانند این سیاست‌ها را به نحو احسن در کشور محل مأموریت خود به منصه ظهور برسانند.
دهشیری ادامه داد: بنابراین هم درباره عاملان، کارآفرینان و نقش آفرینانی که در عرصه دیپلماسی فرهنگی می‌توانند سهیم باشند و هم در مورد روش‌ها و ساز و کارها باید تعاملات بیشتری صورت گیرد تا با بهبود آنها بتوانیم به ارتقای دیپلماسی فرهنگی کشور کمک کنیم.
شایان ذکر است، نخستین جایزه ملی پژوهش‌های برتر روابط فرهنگی بین‌المللی به همت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و دبیری رضا ملکی، اسفندماه 1402 در تهران برگزار می‌شود.
انتهای پیام/